Parkinson Hasta ve yakınları için Bakım Önerileri

Parkinson ,Yaşam Kalitesi

  Hasta ve yakınları için Bakım  Önerileri

Parkinson sadece hastalığı yaşayan kişi etkilemez. Tüm aileyi, arkadaşları ve diğer yakın kişileri de etkiler.

Eğer Parkinsonlu bir hastanın çocuğu, ebeveyni, akrabası ya da bakıcısı iseniz; bu hastalığın ne kadar zorlu olduğunun farkındasınızdır. Görev ve sorumluluklarınız dur durak bilmeden, tüm gün ve gece boyunca sürebilmektedir. Günlük aktivitelere yardımcı olmak, ilaçları düzenlemek ve uygun zamanlarda vermek ve ekonomik kararlar almak gibi sorumluluklarınız olmaktadır.

Unutmayın ki bu hastalıkla başa çıkmak ve anlayabilmek için sizin de desteğe ihtiyacınız vardır.

Destek Grupları, bakım verenler için de faydalı olmaktadır. Aynı şekilde; sosyalleşme, sizin gibi diğer insanlarla paylaşımda bulunma ve bilgi alışverişi imkanı sunar.

Kendinize zaman ayırmak çok önemlidir. Parkinsonlu bir aile üyesi ya da yakınınıza yardım ederken, sizin de bir takım ihtiyaçlarınızın olduğunu unutmayın. Başka bir aile üyesi ya da yakınınızdan Parkinsonlu hastanızla bir süre kalmasını rica ederek, birkaç saat de olsa kendinize zaman ayırabilir, gerekli işlerinizi yapabilirsiniz.

Aile içerisinde sorumlulukları paylaştırmak, bakım için iş bölümü yapmak size zaman yaratacaktır. Diğer yandan tüm yükü tek bir kişinin yüklenmesi, sonunda o kişide önemli duygusal ve fiziksel problemler yaratacaktır ve sağlıklı değildir.

Eğer bu tarz sorunlar yaşıyorsanız, doktorunuza danışarak psikolojik destek talep edebilirsiniz.

 

PARKİNSON İLE YAŞAMAK

Unutulmaması gereken en önemli şey; Parkinsonlu çoğu hastanın uzun süre yaşamaya devam ettiği ve hayattan hala zevk almanın, aktif olmanın mümkün olduğudur. Çevrenizde ve evinizde yapacağınız küçük değişikliklerle, günlük hayatınızı daha kolay hale getirebilir ve mümkün olduğunca bağımsız olarak hareket edebilirsiniz.

İşte ipuçları!

Banyo

·        Oturarak banyo yapın. Banyonuzda küçük bir sandalye bulundurun.

·        Duş, küvet ve banyo zeminine kaygan olmayan mat yüzey veya yapışkan yerleştirin. Mümkün olduğunca yüzeyleri kapatın. Bu sayede ıslak zeminde olası kayma ve düşmeleri engellemiş olursunuz.

·        Banyo yapmayı kolaylaştırmak için uzun ve esnek duş hortumu kullanın.

·        Küvetin kenarlarına, destek için tutamaç çubukları yerleştirin. Küvete girerken ve çıkarken tutunarak destek alabilirsiniz.

·        Sıvı sabun daha güvenlidir ve daha az enerji gerektirir.

·        Sabun kullanıyorsanız güvenlik için bir yere bağlayarak kullanın. Çünkü sabun düştüğünde kaygan bir iz bırakır ve olası düşme riskini arttırır.

·        Titremeler yaşıyorsanız, elektrikli tıraş makinesi kullanmak daha güvenlidir.

·        Banyoya bir gece lambası yerleştirin ve geceleri açık bırakın.

·        Ilık su ile banyo yapın

 

Tuvalet

·        Yükseltilmiş tuvalet oturağı rahatça kullanım sağlar. 

·        Klozetin yanlarına yerleştirilecek tutacaklar veya duvara monte edilmiş bir tutma kolu oldukça kullanışlıdır. Buradan destek alarak oturup, kalkabilirsiniz.

·        Saç kurutma veya tıraş olma gibi işler oturarak yapılmalıdır.

·        Saç ve diş fırçalarına eklenen ekstra saplar daha kolay kavramayı sağlar.

·        Tuvalette  bir zil bulundurmak, acil durumda güvenlik açısından fayda sağlar ve mahrem alanınızda bağımsızlığınızı korur.

 

Giyinme

·        Gardıroptaki kıyafet askılarını daha aşağıya yerleştirin ki ulaşmak için çok zorlanmayın.

·        Kolçakları olan bir sandalyede oturarak giyinmek dengenin korunmasını sağlar.

·        Pantolon giyerken kalçalar üzerinde sağa ve sola yuvarlanmak kolaylık sağlar.

·        Esnek ve rahat kıyafetler tercih edilmelidir.

·        Giyinme sopası ve ya uzanma kancası, kıyafetleri giyerken yardımcı olabilecek araçlardır.

·        Düğme yerine kopçalı kıyafetler tercih edilebilir. Gerek gördüğünüz eşyalara cırt-cırt dikebilirsiniz.

·        Bağcıklı ayakkabılar yerine esnek ayakkabılar giyilmelidir. Bu sayede kolaylıkla giyip çıkarabilirsiniz.

·        Yüksek topuklu ayakkabı giymeyin.

·        Esnek, rahat çorap kullanın

 

Yatarken

·        Yerde eşya bulundurmayın. Olası takılıp düşmeleri azaltabilirsiniz.

·        Yatağın alt ucuna tutturulmuş ipli bir çekecek düzeneği yatak içinde oturur pozisyona gelmenize ya da dönmenizi kolaylaştıracaktır.

·        Gece kullanmak için ulaşabileceğiniz bir yere bir idrar kabı koyabilirsiniz. Böylece gece tuvalete yürümek zorunda kalmazsınız.

·        Yatak, diz hizasında veya biraz daha yüksekte olmalıdır.

·        Tuvalete giden yolda gece lambaları olmalı ve açık tutulmalıdır

 

Yemek Yerken

—  İlacınıza göre yemek saatlerini belirlerseniz, titremeler veya diğer semptomlar olmaksızın daha rahat yemeğinizi yiyebilirsiniz.

—  Yemekler, yutma kolaylığı sağlanması için küçük parçalara kesilerek tüketilmelidir.

—  Yemek yerken acele edilmemelidir. Eller masanın üzerinde tutulmalıdır. Böylece daha rahat hareket edilebilir.

—  Sandalyeye dizler ve kalça 90 derecelik bir açı oluşturacak şekilde oturulmalıdır.

—  Hem çatal hem de kaşık olarak kullanılabilen araçlar oldukça kullanışlıdır.

—  Tabakların kayıp düşmesini önlemek için kaymayan servis peçeteleri kullanılmalıdır.

—  Monte edilebilen tabak koruyucuları da yemeklerin dökülmesini engeller.

—  Cam bardakları tutmak daha zor olduğundan plastik bardaklar ve kalın saplı kupalar tercih edilebilir.

—  Tükürüğü kontrol etmek amacıyla sakız, pastil veya şeker tüketilebilir.

—  İçme kolaylığı sağlamak için plastik bir pipet oldukça kullanışlıdır.

—  Yemek yeme araçlarının ağır olması eldeki titremeleri azaltabilir.
 

Yürüyüş

—  Yerde engel olabilecek cisimler bulundurulmamalı.

—  Kaygan yolluk ve tüylü halılar kullanılmamalı

—  Destek sağlamak amacıyla duvara parmaklıklar monte edilebilir.

—  Baston kullanılabilir.

—  Baston yeterli olmuyorsa yürüteç kullanımı önerilebilir

—  Merdiven çıkarken tırabzana tutunun ve iki ayağınızı da basamağa getirdikten sonra diğer basamağa geçin.

—  Arabaya binerken, araba kaldırım hizasına yakın olmalıdır.

◦      Binmek için arkanızı dönün.

◦      Önce kalçalarınızı arabanın içine doğru yöneltin.

◦      Sonra oturun ve bacaklarınızı içeriye alın.

◦      Arabadan inmek için bacaklarınızı dışarıya sarkıtın ve ayağa kalkın

 

Denge ve Yürüme Önerileri

—  Ayak sürüme ve düşmeleri önlemek için yürürken ayağınızı kaldırmaya yönelik bilinçli çaba harcayın.

—  Bacaklarınızı birleştirerek uzun süre ayakta kalmayın; bu düşme riskini artıracaktır.

—  Yürürken kendi etrafınızda dönmek yerine U harfi çizerek dönmeyi tercih edin.

—  Denge kurmanıza yardımcı olması için ucu lastik bir baston kullanın.

—  Kaskatı hissettiğiniz zaman hafifçe iki yana doğru sallanmayı deneyin, bu tekrar hareket etmenizi sağlayacaktır. Ya da ileriye doğru yürüyebilmek için hayali bir engelin üzerinden atlamayı deneyin.

—  Yürürken denge kurmak için her iki kolunuzu da sallayın.

—  Yürürken hiç bir zaman her iki elinizde birden eşya taşımayın.

—  Yürürken başka bir şeyle uğraşmayın örneğin sohbet etmek gibi.

—  Elinizdeki eşyaya odaklanın.

 

Dinlenme ve Egzersiz

—  Tüm aktiviteler ilacın etkin olduğu süre içerisinde planlanmalıdır.

—  Video, DVD gibi araçlardan faydalanarak evde egzersiz yapabilirsiniz.

—  Bahçe işleriyle uğraşmak, çocuklarla veya hayvanlarla oynamak, resim yapmak, yürümek hareket ve egzersiz için eğlenceli bir seçenek olabilir.

 

Kramplar ve Spazmlarla Başa Çıkmak

—  Geceleri yatmadan önce kramp oluşmasına engel olmak için masaj yapılmalıdır.

—  Kaslarda meydana gelebilecek spazm ve kasılmaları önlemek için ılık banyo ve ısı pedleri oldukça kullanışlıdır.

—  Kaslardaki ağrıları engellemek için mineralli buz kullanılabilir.

—  Ellerin titremesini azaltmak için küçük lastik bir top tutulabilir.

—  Titremenin ilk görüldüğü anda yere yüz üstü yatarak 5–10 dakika dinlenmek vücudun rahatlamasını sağlayacaktır

 

Çeşitli Öneriler

—  Eğer ayaklarınızı sürüme probleminiz varsa küçük adımlarla yürümek ve durmak, eşyalarla aranızdaki dengeyi sağlayacaktır

—  Aileniz eşyaların yerini değiştirmeden önce mutlaka size haber vermelidir

—  Titremeler ve hareketlerde yavaşlık nedeniyle bir şeyi yapmak zaman alabilir.  Sadece kendinize zaman verin.

—  İlaçların saatini unutmamak için hasta yanında pilli bir alarm taşıyabilir.

—  Telefonla konuşurken titremeler nedeniyle zorluk yaşamamak için kulaklık ya da hoparlörden konuşmak yararlı olacaktır.

—  Ev içerisinde kolay iletişim kurabilmek için hareket etmeyi gerektirmeyen telsizler kullanılabilir.